Bruce Sterling

Z encyklopediafantastyki.pl
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Bruce Sterling
Bruce-sterling.jpg
Data i miejsce urodzenia 14 kwietnia,1954
Brownsville
Narodowość USA
Strona domowa
e-mail


Bruce Michael Sterling (ur. 14 kwietnia 1954 r.) – amerykański pisarz science fiction, a ściślej gatunku zwanego cyberpunk. Także teoretyk nurtu - autor manifestu cyberpunku, zamieszczonego we wstępie do pierwszej antologii opowiadań cyberpunkowych Mirrorshades 1986 r. Sterling odwoływał się tam np. do teorii znanego futurologa Alvina Tofflera.

Bruce Sterling urodził się w Brownsville, w stanie Teksas. Od wczesnej młodości podróżował po świecie, ale najmocniej związany jest z miastem Austin w Teksasie. W tym tez mieście studiował dziennikarstwo na University of Texas. W latach 70. XX w. zaangażował się w działania grupy “Turkey City Writer's Workshop”, skupiającej pisarzy i fanów science-fiction. Pierwsze opowiadanie – “Man-made self” - opublikował Sterling w 1976 r. W roku następnym ukazała się jego powieść Involution Ocean.

W dzieciństwie Sterling spędził kilka lat w Indiach. Do tej pory jest znawcą i miłośnikiem kina indyjskiego i produkcji z Bollywood. Wielokrotnie wypowiadał się krytycznie na temat związków indyjskiego przemysłu filmowego ze światem przestępczym. W 2005 roku poślubił Jasminę Tesanović, serbską aktywistkę feministyczną, pisarkę i reżyserkę. Od tamtej pory dzieli swój czas pomiędzy Belgrad, Austin i wiele innych miejsc na świecie. Od 2007 r. mieszka w Turynie.

Jako pisarz, Sterling zdobył sławę serią opowiadań, których akcja toczy się w świecie "kształcerzy i mechanistów" ("The Shaper/Mechanist universe"). W świecie tym cywilizacja zasiedlająca Układ Słoneczny rozbita jest na dwa obozy: "kształcerze" opierają się na inżynierii genetycznej i manipulacji psychiką, podczas gdy "mechaniści" stawiają na cyborgizację i rozwój technik komputerowych. Do serii zalicza się również Schismatrix, jedna z najbardziej znanych powieści tego pisarza, która była nominowana w 1985 r. do Nagrody Nebula, przegrywając jednak z powieścią Gra Endera.

Bruce Sterling jest współtwórcą i głównym teoretykiem nurtu cyberpunk w literaturze science fiction. Jego zaangażowanie i elokwencja w promowaniu cyberpunku, emocjonalne podejście do “ideologicznej osi” nowego nurtu i natchnione wizjonerstwo spowodowało, ze koledzy po piórze mówili o nim, przez analogię do Mao Zedonga: "Przewodniczący Bruce".

W latach 1983-1986 pod pseudonimem Vincent Omniaveritas, Sterling redagował autorski fanzin "Cheap Truth". Periodyk ten kopiowany był na powielaczu i rozpowszechniany za darmo. Jego łamy wypełniały głównie recenzje książek i czasopism, oraz felietony na temat literatury SF i środowiska jej fanów. Czasopismo utrzymane było głównie w tonie humorystycznym. Ostatni, nienumerowany numer (wydany około listopada 1986 r.) obwieszcza nawet, że Vincent Omniaveritas został zastrzelony w ataku na redakcje, dokonanym przez przeciwników z kręgu renomowanych pism fantastycznych.

W 1986 roku ukazał się pod redakcją Sterlinga zbiór opowiadań Mirrorshades, który został uznany za kanoniczne dzieło literatury cyberpunk. W 1988 r. pisarz opublikował cyberpunkową powieść Islands in the net. Roger Zelazny uznał tę książkę za satyrę na naiwny optymizm entuzjastów nowych technologii i przyrównał główną bohaterkę do wolterowskiego Kandyda. Powieść została nagrodzona Nagrodą Campbella.

W 1990 r. wspólnie z Williamem Gibsonem Sterling napisał powieść Maszyna różnicowa. Książka ta stała się jedną z najpopularniejszych powieści z gatunku steampunk, przyczyniając się do spopularyzowania tego nurtu. W 1991 r. nominowana była do Nagrody Nebula. Późniejsze opowiadania Sterlinga - "Bicycle Repairman" i "Taklamakan" - zostały nagrodzone Nagrodami Hugo].

W 1992 r. Bruce Sterling opublikował książkę pt. The Hacker Crackdown: Law and Disorder on the Electronic Frontier. Pozycja ta dokumentuje nadzieje i zagrożenia związane z cyberprzestrzenią oraz barwny świat subkultury hakerów z początku lat 90. W 1994 roku książka została udostępniona przez autora do darmowego rozpowszechniania w Internecie. Sterling od lat regularnie publikuje felietony w “Wired”, miesięczniku zajmującym się głównie badaniem oddziaływania nowych technologii na kulturę, ekonomię i politykę.

Sterling zainicjował projekt internetowej bazy danych na temat dawnych środków przekazu - "The Dead Media Project". Jego intencją było przedstawienie wynalazków, które w najróżniejszy sposób zmieniały ludzkie życie, a potem znikały niemal bez śladu, ustępując miejsca nowocześniejszym urządzeniom. W wyniku współpracy wielu internautów powstało internetowe "muzeum", skupiające informacje na temat takich środków przekazu jak: pismo kipu, poczta gołębia, dagerotyp, maszyna do pisania, telegraf, a nawet dzwonek hotelowy.

Zainteresowanie problemami środowiska naturalnego skłoniły Sterlinga do innej, niezwykłej inicjatywy. W 1998 roku powołał on do życia ruch estetyczny o nazwie "Viridian Design". Ruch ten skupia projektantów, artystów i amatorów, tworzących wzornictwo użytkowe skoncentrowane wokół idei ochrony środowiska. Sama nazwa “viridian” oznacza zieleń szmaragdową, odcień koloru zielonego, który zdaniem Sterlinga wygląda “elektrycznie i nienaturalnie”. Twórcy wirydiańscy, w tym sam Sterling, blisko współpracują z ruchem ekologistycznym, skupionym przede wszystkim wokół portalu WorldChanging. Bruce jest autorem wstępu do książki pt. WorldChanging: A User's Guide for the 21th century.


Spis treści

Shaper/Mechanist

  • Swarm (1982) (opowiadanie) - Rój Fantastyka 05 (20) 1984
  • Spider Rose (1982) (opowiadanie) - Pajęcza Róża Fantasy & Science Fiction 01 (7) 2013
  • Cicada Queen (1983) (opowiadanie)
  • Life in the Mechanist/Shaper Era: 20 Evocations (1984) (opowiadanie), inny tytuł: 20 Evocations (1984)
  • Sunken Gardens (1984) (opowiadanie)
  • Schismatrix (1985) - Schismatrix
  • Schismatrix Plus (1996) (zbiór opowiadań)

Powieści

  • Involution Ocean (1977)
  • The Artificial Kid (1980)
  • Islands in the Net (1988)
  • The Difference Engine (1990) z William Gibson Maszyna różnicowa
  • Heavy Weather (1994)
  • Holy Fire (1996) - Święty płomień
  • Distraction (1998)
  • Zeitgeist (2000)
  • The Zenith Angle (2004)
  • The Caryatids (2009)

Zbiory opowiadań

  • Semi No Jo-o (1989)
  • Crystal Express (1989)
  • Globalhead (1992)
  • A Good Old-Fashioned Future (1999)
  • Visionary in Residence (2006)
  • Ascendancies: The Best of Bruce Sterling (2007)
  • Gothic High-Tech (2011)

Zredagowane antologie

  • Mirrorshades: The Cyberpunk Anthology (1986)
  • Reflexos do Futuro (1988)

Serie opowiadań

  • Chattanooga
  1. Bicycle Repairman (1996) - Naprawiacz rowerów To, co najlepsze w SF 2, Najlepsze opowiadania science fiction roku 1996
  2. Taklamakan (1998) - Takla Makan Fenix 02 (91) 2000
  • Leggy Starlitz
  1. Hollywood Kremlin (1990)
  2. The Littlest Jackal (1996)
  • Cthulhu Mythos
  1. The Unthinkable (1991)

Opowiadania

Osobiste
Przestrzenie nazw
Warianty
Działania
Nawigacja
Narzędzia
Pomoc
Szablony