Nut
| LEKSYKON FANTASTYKI | |
| fiction | |
Nazwa
Imię bogini Nut oznacza Niebo.
Rodowód
Ze związku Nut z bogiem ziemi, Gebem, narodził się bóg słońca, Re. W teologii heliopolitańskiej Nut, wraz z Gebem należy do trzeciej generacji bogów. Nut była córką bogini Tefnut oraz boga Szu. Z jej związku z Gebem przyszli na świat bogowie Ozyrys oraz Seth, boginie Izyda i Neftyda a według niektórych wersji także bóg Horus.
Wygląd i atrybuty
Przedstawiana z ciałem wygiętym w łuk, często pomalowanym na niebiesko i usianym gwiazdami, ze stopami zwróconymi w kierunku wschodnim i dłońmi skierowanymi w stronę zachodnią. W jej wizerunkach z Gebem bogini znajduje się nad leżącym pod nią bogiem. Oboje rozdziela bóg Szu. Wyobrażana w pozycji stojącej uniesionymi rękami podtrzymywała niebo. Przedstawiana była także w postaci maciory karmiącej prosiaki oraz, częściej, na skutek utożsamienia z boginią Hathor, krowy. Wizerunki bogini Nut, o ciele ozdobionym gwiazdami, często umieszczano po wewnętrznej stronie sarkofagów.
Charakterystyka
Boginię nieba, a więc i samo niebo, łączono ze śmiercią, zaświatami oraz odrodzeniem. Odrodzenie dotyczyło po pierwszego samego boga słońca, Re. Bogini nie tylko, według jednej z najstarszych koncepcji, zrodziła boga słońca Re, ale to ona umożliwiała bogu codzienne umieranie i odradzanie się na nowo. Wyobrażano sobie, że każdego wieczora bogini połyka słońce, które nocą przechodzi przez jej ciało, tożsame w tym wypadku z zaświatami, by następnie narodzić się o świcie na nowo. Czerwień wschodzącego słońca wyobrażała więc, towarzyszącą porodowi, boską krew Nut. Odrodzenie dotyczyło także zmarłych ludzi. Ponieważ nocne niebo było tożsame z zaświatami, to właśnie tam udawały się po śmierci dusze zmarłych by pojawić się na nieboskłonie w postaci gwiazd. Nut była więc opiekunką zmarłych. Jako matka bogów Nut miała otrzymać od Thota pięć dodatkowych dni w roku, będących jednocześnie końcem starego i zwiastunem nowego roku. To dzięki temu darowi, wbrew woli boga słońca, Re, mogła wydać na świat swoje potomstwo. W mitach ozyriackich bogini ma swój udział w ożywieniu boga Ozyrysa.
Literatura
- Rachet G., Słownik cywilizacji egipskiej, Katowice 1994.
- Bator W., Religia starożytnego Egiptu, Kraków 2012.
- Černý J., Religia starożytnych Egipcjan, Warszawa 1974.
- Niwiński A., Bóstwa, kulty i rytuały starożytnego Egiptu, Warszawa 1993.
- Niwiński A., Mity i symbole religijne starożytnego Egiptu, Warszawa 1984.
- Hart G., Mity egipskie, Warszawa 1999.
- Lipińska J.; Marciniak M., Mitologia starożytnego Egiptu, Warszawa 1980.
(aut. Izabela Ozga)
