Parsifal
LEKSYKON FANTASTYKI | |
fiction |
Rodowód Parsifala
Parsifal ma swoje korzenie w opowieściach ludowych a konkretniej w postaci głuptasa i prostaczka. W związku z tym cechuje go nieustraszoność, która wynika z braku świadomości niebezpieczeństwa. Parsifal po raz pierwszy pojawia się u Chrétiena de Troyes w jego dwunastowiecznym dziele Perceval. Następnie wątek kontynuują późniejsi pisarze. Jako Sir Percival pojawia się także u Thomasa Malory’ego w jego Śmierci Artura (Morte d’Arthur). Wspomina o nim Wolfram z Eschenbach na początku trzynastego wieku. To właśnie do jego Parzifala nawiąże później Ryszard Wagner w swojej operze Parsifal.
Dzieciństwo Parsifala
Wychowany jest z daleka od wielkiego świata, jedynie przez matkę i bez świadomości swojego pochodzenia. Nie ma więc pojęcia, że w rodzinie miał dzielnych rycerzy. Nie tylko u Thomasa Malory'ego znajdziemy informację, że ojcem Parsifala był król Pellinore. To ostatnie pokrewieństwo przynosi Parsifalowi brata - Lamoraka.
Parsifal jako Rycerz Okrągłego Stołu
Do grona Rycerzy Okrągłego Stołu Parsifal przyłącza się podczas jednej ze swoich podróży. Ich czyny tak bardzo mu imponują, że pragnie zostać jednym z nich. Już jako rycerz króla Artura, słynący ze skromności i czystości, wyrusza na wyprawę.
Parsifal a poszukiwania Graala
Parsifal trafia na ziemię jałową. Okazuje się, że przyczyną niedostatku jest słabość jej władcy, Króla Rybaka, który podczas walki został raniony włócznią. Podczas uczty na Zamku Graala u Króla Rybaka Parsifal ma wizję związaną z Graalem. Jego oczom ukazuje się kielich i włócznia splamiona krwią. Parsifal nie komentuje jednak w żaden sposób swojego widzenia, nieświadomy, że popełnia błąd. Właśnie pytanie o Graala, a konkretniej o to komu go podają i dlaczego włócznia krwawiła, uratowałoby i królestwo i uleczyło króla. Po wizycie na Zamku Graala u Króla Rybaka Parsifal wyrusza w podróż, która ma mu pomóc odkryć tajemnicę Graala. Tu kończy się opowieść Chrétiena de Troyes a zaczyna historia jego kontynuatorów. Wątek Parsifala, poszukującego Graala pojawia się u Roberta de Boron, w Kontynuacji Percewala, Gerberta de Montreuil, kontynuacji Manessiera, Perlesvausie, u Wolframa von Eschenbacha i Thomasa Malory'ego. I tak u Manessiera Parsifal ma za zdanie pomścić Króla Rybaka a dokładniej śmierć jego brata, który został zamordowany przez Partinala Dzikiego. Osiąga sukces. W Perlesvausie, utworze anonimowego autorstwa, nie zadanie przez Parsifala pytania o Graala staje się wręcz przyczyną choroby króla i niedostatku w kraju. Z kolei w wersji Wolframa von Eschenbacha Parsifal zadaje właściwe pytanie a tym samym uzdrawia zarówno Króla Rybaka jak i jego krainę. U Roberta de Boron, Manessiera, w Perlesvausie i u Wolframa von Eschenbacha Król Rybak, zwany tutaj Królem Graala, przekazuje swoją funkcję opiekuna Graala Parsifalowi. W Śmierci Artura (Morte d’Arthur) Parsifal uczestniczy w poszukiwaniach Graala u boku Galahada i Borsa, ale główną rolę odgrywa tutaj Galahad, nie Parsifal.
Literatura
- Mitologie świata. Celtowie, pod red. J. Kałużna-Ross, Warszawa 2007.
- W. Kopaliński, Wielki multimedialny słownik Władysława Kopalińskiego [CD-ROM].
- J. Matthews i C. Matthews, Mitologia Wysp Brytyjskich, Poznań 1997.
- P. Monaghan, The Encyclopedia of Celtic Mythology and Folklore, New York 2004.
- Encyclopedia Mythica, dostępne[on-line] http://www.pantheon.org/.
- Encyclopedia Britannica, dostępne [on-line] http://www.britannica.com/.
- S. Botheroyd, P. F. Botheroyd, Słownik mitologii celtyckiej , Katowice 1998.
(aut. Izabela Ozga)