Trzygłów

LEKSYKON FANTASTYKI

fiction

[−] Trzygłów (Bibliografia)

  Odrodzone królestwo

  Plagi tej ziemi

TRZYGŁÓW –w mitologii słowiańskiej lokalne bóstwo połabskie i pomorskie, czczone w Szczecinie i Brennie (Barandenburg), znane także, jako Trygław, utożsamiany z takimi bóstwami jak Swarożyc i Weles.

Imię

Trzygłów oznacza boga o trzech głowach. Jest to prawdopodobnie wtórna nazwa, która zastąpiła starą, nieznaną, najprawdopodobniej ze względów kultowych.

Wygląd

Przedstawiany, jako bóg o trzech głowach. Miał mieć zasłonięte oczy. Trzy głowy miały odnosić się do trzech sfer, nad jakimi bóg sprawował pieczę – niebem, ziemią, podziemiem. W Szczecinie posąg wyobrażający boga był drewniany z trzema posrebrzanymi głowami. Atrybutem boga był czarny, wróżebny koń.

Kult

Świątynia boga w Szczecinie stała na najwyższym z trzech wzgórz. W Brennie (Brandenburgu) znajdowała się na wzgórzu Harlungerberg. Boga radzono się w kwestiach wojennych za pomocą wróżb i przynależnego Trzygłowowi, specjalnie przeznaczonego do tego celu, czarnego, wróżebnego konia.

Trzygłów a hipostaza

Trzygłowa utożsamia się także ze Swarożycem i Welesem. Przy takiej interpretacji bóg byłby hipostazą jednego z tych bóstw.

Trzygłów a chrześcijaństwo

Pod wpływem chrześcijańskim powstała interpretacja, według której bóg miał zasłonięte oczy po to, żeby nie patrzeć na grzechy ludzkie. Niekiedy interpretacja odnosząca trzy głowy bóstwa do trzech sfer, nieba, ziemia i podziemi, uważana jest za wpływ chrześcijańskiej św. Trójcy.

Literatura

• Urbańczyk S., Dawni Słowianie Wiara i kult, Wrocław 1991.
• Mitologie Świata. Słowianie, Mitologie Świata, t. 8, Warszawa 2007.
• Szyjewski A., Religia Słowian, Kraków 2003.
• Łowmiański H., Religia Słowian i jej upadek, Warszawa 1979.
• Strzelczyk J., Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian, Poznań 1998.
• Mały słownik kultury dawnych Słowian, pod red. Leciejewicz L., Warszawa 1988.
• Gieysztor A., Mitologia Słowian, Warszawa 2006.
• Słowianie, w: Religie Bliskiego Wschodu i dawnej Europy. Zarys dziejów, Warszawa 1981.
• Kempiński A. M., Słownik mitologii ludów indoeuropejskich, Poznań 1993.

(aut. Izabela Ozga)