Dymitr Bilenkin
Dymitr Bilenkin | |
Data i miejsce urodzenia | 21 września,1933 Moskwa |
Data i miejsce śmierci | 28 lipca 1987 |
Narodowość | Rosja |
Ważne dzieła | Przygody Połynowa, Ciśnienie życia |
Nagrody | |
Aelita |
Spis treści |
Dymitr Bilenkin. Rosyjski autor sf.
"Był dobrym, inteligentnym, utalentowanym człowiekiem. Był nie tylko Bilenkinem – „sześćdziesiętnikiem", rówieśnikiem Strugackich. Był również częścią Bagriaka – zjawiska w fantastyce jakże niedocenionego i prawie zapomnianego. Lubili Dimę i pisarze, i dziennikarze, i uczeni. I coś jeszcze: był on zapewne najskromniejszym człowiekiem, którego znałem" – tak o Bilenkinie powiedział kiedyś Kir Bułyczow.
Dymitr Bilenkin urodził się w 1933 r. W czasie studiów geologicznych publikował na łamach prasy artykuły popularno-naukowe. Pierwsze opowiadanie sf, zatytułowane „Otkuda on?” („Skąd on jest?”), ukazało się drukiem w 1958 r.
W latach sześćdziesiątych stał się jednym z liderów radzieckiej twardej SF w krótkiej i średniej formie. Zajmowały go wtedy głównie nowe fantastyczno-naukowe koncepcje, technologie przyszłości, problemy kosmicznej ekspansji ludzkości. Widać to było po utworach, które weszły w skład pierwszego autorskiego zbioru Bilenkina, zatytułowanego „Marsjanskij priboj” („Marsjański przybój”, 1967 r.).
Niedługo potem Bilenkin doszedł do wniosku, że fantastyka to nie tylko nauka, lecz – i to przede wszystkim – literatura. Swe literackie zainteresowania przeniósł na człowieka, stawiając go wobec fantastycznych, niewiarygodnych wydarzeń, próbującego odnaleźć się w technologicznej przyszłości. W tym duchu utrzymane były opowiadania zamieszczone w zbiorach „Nocz’ kontrabandoj” („Noc przemycona”, 1971 r.), „Prowierka na razumnost’” („Test na inteligencję”, 1974 r.) oraz „Sniega Olimpa” („Śniegi Olimpu”, 1980 r.).
Pod koniec lat siedemdziesiątych Bilenkin w swej prozie poruszał kwestie szeroko pojmowanej ekologii i biologii, przy czym – jeśli chodzi o ekologię – zrobił to jako jeden z pierwszych radzieckich fantastów.
Osobne miejsce w twórczości Bilenkina zajmuje cykl tekstów o przygodach Połynowa, psychologa, swoistego supermena, rozwiązującego problemy skali kosmicznej wyłącznie za pomocą swego intelektu i znajomości ludzkich zachowań. Cykl ów można zdefiniować jako „intelektualną space operę”.
Bilenkin specjalizował się w krótszej formie. Jedyna jego powieść – „Pustynia żizni" („Pustynia życia”), została opublikowany w całości dopiero po upadku Związku Radzieckiego. Sam autor tego nie doczekał – zmarł w 1987 r.
Pisząc o Bilenkinie nie można zapomnieć o projekcie „Paweł Bagriak”. Pod tym pseudonimem piątka autorów – prócz Bilenkina: Walerij Agranowski, Jarosław Gołowanow, Władimir Gubariew, Wiktor Komarow oraz rysownik Paweł Bunin opublikowała trzy powieści: „Piat’ priezidientow” („Pięciu prezydentów”), „Sinije liudi” („Błękitni ludzie”, w Polsce jako „Komisarz Hard i błękitni ludzie”) oraz „Firma prikliuczenij” („Firma przygód”).
Bibliografia
Przygody Połynowa
- Diesant na Mierkurij, 1966 (mikropowieść) Desant na Merkurego, Desant na Merkurego Marsjański przybój
- Kosmiczeskij bog, 1967 (mikropowieść) Kosmiczny bóg Galactica 02 (02) 1988 - Galactica 4
- Koniec zakona, inny tytuł: Zatmienije na rasswietie, 1974 (mikropowieść)
- Siła silnich, 1985 (mikropowieść)
Powieści
- Pustynia żizni, 1983, Pustynia życia Kwazar 02 (22) 1985, Kwazar 04 (24) 1985
- Rieka Gieraklita, 2022
- Skwoz' wriemja, 2022
Opowiadania
- Otkuda on?, 1958, Roślina o barwie fioletu Młody Technik 04 (129) 1959
- Gost' iz diewona, 1959
- Zrimaja t'ma, 1959
- Usilitiel pamiati, 1959
- Gost' iz wriemieni, 1960
- Na izgibie prostranstwa, 1962
- Posliedniaja pustynia, 1962
- Groznaja zwiezda, 1963
- Biesieda s 2660 godom, 1964
- Wriemia niewidimok, inny tytuł: Wriemia i niewidimoje, 1964
- Obyknowiennaja mineralnaja woda, 1964
- Prilieżnyj malczik i niewidimka, 1964
- Niezapiertaja dwier', 1965
- Nowaja gipotieza, 1965
- Opasnost' spokojstwija, 1965
- Oszibka..., 1965, Pomyłka Młodość 02 (02) 1985
- Dwoje w pustynie, 1966
- Zaczem?, 1966, Dlaczego? Kroki w nieznane tom 1, Drugie lądowanie, Marsjański przybój
- Marsianskij priboj, 1966, Marsjański przybój Okno w nieskończoność, Marsjański przybój
- Na pylnoj tropinkie, 1966
- Pojawlienije żirafy, 1966, Dzień, w którym zjawiła się żyrafa Kroki w nieznane tom 1, Siedem diabelskich wynalazków, Galaktyka II, Skromny geniusz, Marsjański przybój
- Nad Sołncem, 1967
- Oszibka niewozmożna, 1967
- Prieimuszczestwo sziroty, 1967, Dyletant Czarny Olbrzym, Marsjański przybój
- Sbierkassa Wriemieni, 1967
- Strannaja, 1967
- Urok otnositielnosti, 1967
- Chudożnik, 1967
- Cwiety łunnoj noczi, 1967
- Wo wsiech gałaktikach, inny tytuł: Wo wsiech wsieliennych, 1968
- Zapriet, 1968, Zakaz Kroki w nieznane tom 4
- Kak na pożarie, 1968, Tłok w eterze Kroki w nieznane tom 4, inny tytuł: Godzina szczytu Problemy 03 (324) 1973
- Obycznyj, riadowoj urok, 1968
- Czara, 1968, Czara Czarny Olbrzym, Marsjański przybój
- Goł w swoi worota, 1969
- Nocz' kontrabandoj, inny tytuł: Diemony Tiewtoburgskogo zamka, 1969
- Opieracija na sowiesti, 1969
- Gorod i wołk, 1970, Miasto i wilk Kroki w nieznane tom 3, Galaktyka II, Klasyka rosyjskiej SF tom 2, Marsjański przybój
- Dawlienije żizni, 1970, Ciśnienie życia Problemy 04 (325) 1973, Kroki w nieznane tom 4, Ludzie i gwiazdy, Literatura Radziecka 06/1981, Klasyka rosyjskiej SF tom 1, Marsjański przybój
- Dyrka w stienie, inny tytuł: Dyra w stienie, 1970
- Adskij modiern, 1971, Cyrograf Problemy 09 (318) 1972, Kroki w nieznane tom 4, Galaktyka II, Marsjański przybój
- Gołos w chramie, 1971
- Doroga biez wozwrata, 1971, Droga bez powrotu Czarny Olbrzym, Marsjański przybój
- Jego Mars, 1971, Jego Mars Rakietowe szlaki tom 2, Marsjański przybój
- Posliednij ekzamien, 1971
- Słomałsia eskudier, 1971, Złamał się eskuder Kwazar 01 (09) 1982, Gwiazda neutronowa
- Słuczaj na Omie, 1971, Zdarzenie na Omie Problemy 11 (320) 1972, Kwazar 01 (09) 1982
- Smieszanka, 1971
- To, cziego nie było, 1971
- U głuchogo oziera, 1971
- Chołod na Transpłutonie, 1971, Mróz na Transplutonie Problemy 03 (324) 1973, inny tytuł: Chłód na Transplutonie Dusza do wynajęcia, Marsjański przybój
- Czełowiek, kotoryj prisutstwował, 1971, Człowiek katalizator Kroki w nieznane tom 4
- Czużyje głaza, 1971, Obce oczy Problemy 11 (344) 1974, inny tytuł: Światło życia Kwiaty Albarossy, inny tytuł: Cudze oczy Czarny Olbrzym, Marsjański przybój
- Wstriecza, 1972
- Miesto w pamiati, 1972, Miejsce w pamięci Problemy 10 (343) 1974, Marsjański przybój
- Pojezdka w zapowiednik, 1972
- Prowierka na razumnost', 1972, Test na rozsądek Dusza do wynajęcia, Marsjański przybój
- Uczenik czarodiejew, 1972, Uczeń czarnoksiężników Siedem diabelskich wynalazków
- Czużaja priroda, 1972
- Dawat' i brat', 1973, Dawać i brać Kroki w nieznane tom 6, Problemy 09 (426) 1981
- Dognat' orła, 1973, Dogonić orła Odgłosy 25/1983
- Nie bywajet, inny tytuł: Nonsiens, 1973, Nie zdarza się Problemy 04 (349) 1975, Kroki w nieznane tom 6, inny tytuł: To niemożliwe Rakietowe szlaki tom 1
- Niewyskazannyj mir, 1973
- Odnażdy noczju, 1973
- Pieriesieczenie puti, 1973, Grupa Laokoona Kwiaty Albarossy, Marsjański przybój
- Princip nieopriedieliennosti, 1973, Na chybił trafił Siedem diabelskich wynalazków
- Wyruczajtie, Mich. Mich.!, 1974
- Dołgoje ożidanije, 1974
- Zwiezdnyj akwarium, 1974, Gwiezdne akwarium Odgłosy 45/1984
- Ziemnyje primanki, 1974, Powaby Ziemi Literatura Radziecka 12/1986
- Kiem ty staniesz'?, 1974
- Koje-czto inacze, 1974
- Miery priedostorożnosti, 1974
- Niedotroga, 1974, Niedotykalska Kwiaty Albarossy, inny tytuł: Reakcja obronna Problemy 02 (371) 1977, Marsjański przybój
- Nieumołimyj pierst sud'by, 1974
- Niczego, kromie lda, 1974, Tylko lód Materiały 04 (04) 1979, Przegląd Techniczny 02/1979, Groźna planeta, Ziemia i Kosmos
- Słuczaj na Ganimiedie, 1974
- Cel - lietat'!, 1974
- Czast' wozmożnogo, 1974, Możliwość Siedem diabelskich wynalazków
- Czernyj wielikan, 1974, Czarny Olbrzym Czarny Olbrzym, Marsjański przybój
- Sokrowiszcza Nieriany, 1975, Skarby Neriany Odgłosy 49 (1393) 1984
- Genialnyj dom, 1976, Genialny dom Kwazar 03 (11) 1982
- Iskliuczenije iz prawił, 1976
- Niebo w ałmazach, inny tytuł: Czetwiertaja proizwodnaja, 1976
- Sniega Olimpa, 1976 , Śniegi Olimpu Problemy 02 (475) 1986, Marsjański przybój
- Widiaszczije nas, 1977
- Wiecznyj swiet, 1978, Wieczne światło Czarny Olbrzym, Marsjański przybój
- I wsie takoje proczeje, 1978
- Proba licznosti, 1978
- Wsie obrazy mira, 1979
- Fiałki niekstati, 1979
- Briemia czełowieczeskoje, 1980, Ciężar człowieczeństwa Literatura Radziecka 01/1982
- Wriemia Tukina, 1980
- Zagadka wieka, 1980
- Mgnowienie czuda, 1980
- Nie bud'tie mistikom!, 1980
- Pariż stoit miessy, 1980
- Prazdnik nieba, 1980
- Praktika woobrażienija, 1980
- Probliema podarka, 1980
- Sozdan, cztoby lietat', 1980, Stworzony, by móc latać Odgłosy 24/1982, Literatura Radziecka 2/1984, Klasyka rosyjskiej SF tom 1, Marsjański przybój
- To-to że, 1980
- Toczka zrienija, 1980, Punkt widzenia Odgłosy 10/1984
- "Zdies' wodiatsia prowołoki", 1981
- A szeł czełowiek po griby, inny tytuł: Szeł czełowiek po griby, 1981
- Pustaja kniga, 1981, Pusta książka Problemy 10 (507) 1988
- Uzy boli, 1981, Więzy bólu Fantastyka 12 (63) 1987, Marsjański przybój
- Zażgi swiet w domie swojem, 1983
- Morie wsiech riek, 1983
- Uchodiaszczych - prosti, 1983, Wybacz odchodzącym Fantastyka 11 (26) 1984, Marsjański przybój
- Wriemia smieniajuszczichsia lic, 1985, Czas zmieniających się twarzy Hydrus 4
- Gołuboj jantar', 1985
- Dwoje i znak, 1985
- Lico w tołpie, 1985
- Misza Kuwakin i jego monstry, 1985
- Put' Abogina, 1985
- Suszczestwujet li czełowiek?, 1985 Czy istnieje człowiek? Fantastyka 12 (63) 1987, Marsjański przybój
- Filosofija imieni, inny tytuł: Tien' sowierszenstwa, 1985
- "Riemont eliektronow", 1986, Naprawa elektronów Fantastyka 01 (40) 1986
- Znamienie, 1986
- Pokuszenie na istoriju, 1986
- Posliedniaja tajna Ziemli, 1986
- Posoł Ziemli, 1986
- Progułka wczetwierom, 1986, Czwarta pochodna Kwazar 04 (32) 1987
- Stroitiel wozdusznych zamkow, 1986
- Tichij zwon kołokolczika, 1986, Cichy dźwięk dzwoneczka Klasyka rosyjskiej SF tom 3, Marsjański przybój
- Wiesiennije łużi, 1987
- Tam czudiesa, 1987
- Uik-end, 1988
- Diktator i wriemia, 1991
- Jesli znat', 1992
- Liednikowaja drama, 1992
- Blistatiel, 2021
- Dwienadcataja winogradina, 2021
- Diewuszka i monstr, 2021
- Za tiech, kto w kołybieli!, 2021
- Nietipicznyj słuczaj, 2021
- Obycznoje dieło, 2021
- Podarok, 2021
- Połnoje rawnowiesije, 2021
- Prazdnoje razmyszlienija koszki Diki, 2021
- Put" czeriez niewozmożno, 2021
- Siegowijskij piergamient, 2021
- Strannoje powiedienije, 2021
Mikropowiadania
- Kontakt na urownie, 1991
- Ispowied', 2021
- Lietajuszczij czełowiek, 2021
Zbiory opowiadań
- Marsianskij priboj, 1967
- Nocz' kontrabandoj, 1971
- Prowierka na razumnost', 1974
- Sniega Olimpa, 1980
- Lico w tołpie, 1985
- Siła silnych, 1986
- Prikliuczenija Połynowa, 1987
- Kosmiczeskij bog, 2002
- Pustynia żizni, 2002
- Marsjański przybój 2018
Nagrody
- Aelita (1988)
Linki zewnętrzne
Biografia i polska bibliografia Bilenkina
Rosyjska biografia i bibliografia Bilenkina