Elektron
| LEKSYKON FANTASTYKI | |
| science | |
Elektron (oznaczany e, β-) to trwała cząstka elementarna zaliczana do grupy leptonów, będąca jednym z elementów atomu.
Elektron ma ujemny ładynek elektryczny (równy e = −1,602 176 487(40)·10,sup>−19</sup> Culomba), zwany ładunkiem elementarnym.
czastka o podobnych paramatrach, ale dodatnim ładunku nazywa sie pozytonem i jest zaliczana do antymaterii
Spis treści |
Elektrony w atomach
Elektrony w atomach zajmują określony obszar w przestrzeni wokół stosunkowo małego dodatniego jądra. Obszary zajmowane przez elektrony nazywają się orbitalami. Orbitale z kolei zgrupowane są w powłoki elektronowe. Obojętny atom ma tyle samo protonów w jądrze (ładunek dodatni) co elektronów (ładunek ujemny). Atom może być zjonizowany w wyniku oderwania od niego elektronu, albo przez przyłączenie elektronu, wtedy liczba protonów jest różna od liczby elektronów.
Reakcje jądrowe
Elektron może brać udział w reakcjach jądrowych. Elektron może być emitowany z jądra atomowego – nazywany jest wówczas promieniowaniem beta (β) a przemiana jądrowa rozpad beta minus. Wyemitowane cząstki beta mają bardzo dużą energię i zdolność jonizacji materii. Niektóre jądra atomowe emitują antyelektrony, przemiana ta to rozpad beta plus.
Jądro atomowe może też pochłonąć elektron, jest to zazwyczaj elektron z najniższej powłoki elektronowej, przemiana taka nazywana jest wychwytem elektronu.
Elektrony w technice
- Elektrony odpowiuadaja za powstawanie ładunków statycznych (nadmiar to ładunek ujemny, zas niedobór to ładunek dodatni), co wykorzystyuwane jest w elektrotechnice i elektronice.
- Strumień elektronów poruszajacych sie w polu elektrycznym to prąd elektryczny.Pąd elektryczny jest wytwarzany i szeroko stosowany, powstaje tez w warunkach naturalnych (wyładowania atmosferyczne, prądy magnetosferyczne).
- Elektrony mogą swobodnie poruszać się w próżni, co jest wykorzystywane w próżniowych lampach elektronowych.
- W gazach szybko poruszające się elektrony mogą wywołać wzbudzenie atomu lub jego jonizację, a w konsekwencji emisję fotonów. Zjawisko to w przyrodzie jest przyczyną zorzy polarnej, zaś w technice znalazło zastosowanie w lampach wyładowczych (np. lampy jarzeniowe, tzw. świetlówki).
