Portret Doriana Graya
J.piszczek (dyskusja | edycje) |
|||
| Linia 41: | Linia 41: | ||
|title= | |title= | ||
|hdrs=rok wydania!!okładka!!informacja!!przekład | |hdrs=rok wydania!!okładka!!informacja!!przekład | ||
| − | |rok1= | + | |rok1= 1922 |
| − | |okladka1= | + | |okladka1= Portret_Doriana_Graya1922.jpg |
| − | |informacja1={{infowydanie|wydawca=Księgarnia | + | |informacja1={{infowydanie|wydawca= Księgarnia Ferdynanda Hoesicka|uwagi= tytuł wydania: '''Obraz Dorjana Gray'a'''|seria= |proj.okladki= |isbn= }} |
| − | |przekład1= | + | |przekład1= Maria Feldmanowa |
| − | |rok2= | + | |rok2= 1929 |
| − | |okladka2=Portret | + | |okladka2= Portret doriana greya 1929.jpg |
| − | |informacja2={{infowydanie|wydawca= | + | |informacja2={{infowydanie|wydawca=Księgarnia A. F. Mittlera.|uwagi= |seria= |proj.okladki= |isbn= }} |
| − | + | |przekład2= Marceli Tarnowski | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | | | + | |
| − | |rok4= | + | |rok3=1930 |
| − | |okladka4=Portret doriana | + | |okladka3=Portret Doriana Graya 1930.jpeg |
| − | |informacja4={{infowydanie|wydawca=PIW |uwagi= |seria= |proj.okladki= |isbn= }} | + | |informacja3={{infowydanie|wydawca=Panteon|uwagi=oprawa miękka|seria= |proj.okladki= |isbn= }} |
| + | |przekład3= | ||
| + | |||
| + | |rok4=1957 | ||
| + | |okladka4=Portret doriana greya1957.jpg | ||
| + | |informacja4={{infowydanie|wydawca=PIW |uwagi= |seria= |proj.okladki= |isbn= }} | ||
|przekład4=Maria Feldmanowa | |przekład4=Maria Feldmanowa | ||
| − | |rok5= | + | |rok5=1971 |
| − | |okladka5=Portret doriana greya | + | |okladka5=Portret doriana greya 1971.jpg |
|informacja5={{infowydanie|wydawca=PIW |uwagi= |seria= |proj.okladki= |isbn= }} | |informacja5={{infowydanie|wydawca=PIW |uwagi= |seria= |proj.okladki= |isbn= }} | ||
|przekład5=Maria Feldmanowa | |przekład5=Maria Feldmanowa | ||
| − | |rok6= | + | |rok6=1976 |
| − | |okladka6=Portret doriana greya | + | |okladka6=Portret doriana greya 1976.jpg |
| − | |informacja6={{infowydanie|wydawca= | + | |informacja6={{infowydanie|wydawca=PIW |uwagi= |seria= |proj.okladki= |isbn= }} |
|przekład6=Maria Feldmanowa | |przekład6=Maria Feldmanowa | ||
| − | |rok7= | + | |rok7=1986 |
| − | |okladka7=Portret doriana greya | + | |okladka7=Portret doriana greya tertris.jpg |
| − | |informacja7={{infowydanie|wydawca= | + | |informacja7={{infowydanie|wydawca=Tetris |uwagi= |seria= |proj.okladki= |isbn=83-900368-4-3 }} |
|przekład7=Maria Feldmanowa | |przekład7=Maria Feldmanowa | ||
| − | |rok8= | + | |rok8=1991 |
| − | |okladka8=Portret | + | |okladka8=Portret doriana greya 1991.jpg |
| − | |informacja8={{infowydanie|wydawca= | + | |informacja8={{infowydanie|wydawca=Siedmioróg |uwagi= |seria= |proj.okladki= |isbn= }} |
|przekład8=Maria Feldmanowa | |przekład8=Maria Feldmanowa | ||
| − | |rok9= | + | |rok9=1995 |
| − | |okladka9=Portret | + | |okladka9=Portret Doriana Graya 1995.jpg |
| − | |informacja9={{infowydanie|wydawca= | + | |informacja9={{infowydanie|wydawca=Wydawnictwo Literackie|uwagi= |seria= |proj.okladki= |isbn=83-08-02589-7}} |
|przekład9=Maria Feldmanowa | |przekład9=Maria Feldmanowa | ||
| − | |rok10= | + | |rok10=1996 |
| − | |okladka10=Portret | + | |okladka10=Portret doriana greya 1996.jpg |
| − | |informacja10={{infowydanie|wydawca= | + | |informacja10={{infowydanie|wydawca= Dolnośląskie|uwagi=oprawa twarda |seria= |proj.okladki= |isbn= }} |
|przekład10=Maria Feldmanowa | |przekład10=Maria Feldmanowa | ||
| − | |rok11= | + | |rok11=1997 |
| − | |okladka11 | + | |okladka11=Portret Doriana Graya 1997.jpg |
| − | + | |informacja11={{infowydanie|wydawca= Siedmiogród|uwagi=|seria=Lektury Dla Każdego |proj.okladki= |isbn=8371621752 }} | |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | | | + | |
|przekład11=Maria Feldmanowa | |przekład11=Maria Feldmanowa | ||
| − | | | + | |rok12=2000 |
| − | | | + | |okladka12=Portret doriana greya 2000.jpg |
| − | |informacja13={{infowydanie|wydawca= | + | |informacja12={{infowydanie|wydawca=CIL |uwagi= |seria= |proj.okladki= |isbn=8388103695 }} |
| + | |przekład12=Tadeusz Jaroszyński | ||
| + | |||
| + | |rok13=2001 | ||
| + | |okladka13=Portret Doriana Graya 2001.jpg | ||
| + | |informacja13={{infowydanie|wydawca=Siedmiogród|uwagi= |seria=Lektury Dla Każdego |proj.okladki= |isbn=8371626517}} | ||
|przekład13=Maria Feldmanowa | |przekład13=Maria Feldmanowa | ||
| − | |rok14= | + | |rok14=2002 |
| − | |okladka14=Portret doriana greya | + | |okladka14=Portret doriana greya 2003.jpg |
| − | |informacja14={{infowydanie|wydawca= | + | |informacja14={{infowydanie|wydawca= Zielona Sowa|uwagi=dodruk w 2003 |seria= |proj.okladki= |isbn=9788373890732 }} |
| − | |przekład14= | + | |przekład14=Maria Feldmanowa |
| − | |rok15= | + | |rok15=2005 |
| − | |okladka15=Portret doriana greya | + | |okladka15=Portret doriana greya 2005.jpg |
| − | |informacja15={{infowydanie|wydawca= | + | |informacja15={{infowydanie|wydawca= Agora|uwagi=oprawa twarda |seria= |proj.okladki= |isbn=849819189 }} |
| − | |przekład15= | + | |przekład15=Marek Król |
| − | |rok16= | + | |rok16=2009 |
| − | |okladka16=Portret doriana greya | + | |okladka16=Portret doriana greya 2009.jpg |
| − | |informacja16={{infowydanie|wydawca= | + | |informacja16={{infowydanie|wydawca=Zielona Sowa |uwagi=oprawa twarda |seria= |proj.okladki= |isbn= 9788376230672}} |
|przekład16=Maria Feldmanowa | |przekład16=Maria Feldmanowa | ||
| − | |rok17= | + | |rok17=2010 |
| − | |okladka17= | + | |okladka17=Portret doriana greya 2010.jpg |
| − | |informacja17={{infowydanie|wydawca= | + | |informacja17={{infowydanie|wydawca=WAB |uwagi=oprawa twarda i miękka |seria= |proj.okladki= |isbn=9788374148801 }} |
|przekład17=Maria Feldmanowa | |przekład17=Maria Feldmanowa | ||
|rok18=2015 | |rok18=2015 | ||
| − | |okladka18= | + | |okladka18=Portretdoriana10.jpg |
| − | |informacja18={{infowydanie|wydawca= | + | |informacja18={{infowydanie|wydawca= Zysk i S-ka|uwagi= |seria= |proj.okladki= |isbn=978-83-7785-464-8 }} |
|przekład18=Maria Feldmanowa | |przekład18=Maria Feldmanowa | ||
| − | |rok19= | + | |rok19=2015 |
| − | |okladka19=Portret Doriana Graya | + | |okladka19=Portret Doriana Graya 2015.jpg |
| − | |informacja19={{infowydanie|wydawca= | + | |informacja19={{infowydanie|wydawca=Vesper|uwagi= |seria=Klasyka Grozy |proj.okladki= |isbn=9788377312209 }} |
|przekład19=Maria Feldmanowa | |przekład19=Maria Feldmanowa | ||
| + | |||
| + | |rok20=2017 | ||
| + | |okladka20=Portret Doriana Graya 2017.jpg | ||
| + | |informacja20={{infowydanie|wydawca=Siedmiogród |uwagi= |seria=Kanon Literatury Światowej |proj.okladki= |isbn=9788377916292 }} | ||
| + | |przekład20=Maria Feldmanowa | ||
}} | }} | ||
Wersja z 18:50, 9 lis 2021
| Portret Doriana Graya
Oscar Wilde
| |
 pierwsze wydanie brytyjskie, Lippincott's Monthly Magazine, 20 czerwca 1890 roku. Polskie wydanie z 1929 roku. | |
| |
| Język oryginału | angielski |
| Forma | Powieść |
| Pierwsze wydanie | 1890 |
| I wydanie polskie | 1929 |
| Wydawca | Księgarnia A. F. Mittlera. |
| Przekład | Marceli Tarnowski |
Portret Doriana Graya (ang. The Picture of Dorian Gray) - piąte dzieło Oscara Wilde'a (irlandzkiego poety i dramaturga), jedyna opublikowana powieść autora. Jej pierwsza wersja ukazała się 20 czerwca 1890 r. na łamach miesięcznika Lippincott's Monthly Magazine jako główna publikacja numeru. Redaktorzy i edytorzy pisma, z obawy przed złym przyjęciem utworu, bez wiedzy Wilde'a ocenzurowali ponad 500 słów. Mimo interwencji powieść od razu spotkała się z ogromną falą krytyki wśród brytyjskich czytelników, część z nich domagała się ukarania Wilde'a. Powieść zyskała wówczas miano skandalizującej, a sam autor - reputację zepsutego moralnie dandysa. Niewiele później Wilde postanowił wprowadzić kilka zmian i poprawek - usunął szereg aluzji do homoseksualizmu, rozbudował portret psychologiczny tytułowego bohatera, a także dodał słynną przemowę początkową, która obecnie jest uznawana za dzieło samo w sobie. Całość opublikowało wydawnictwo Ward Lock & Co w kwietniu 1891r. Wielu znawców twórczości Wilde'a uważa, że będąc świadomym realiów współczesnego świata, autor chciałby powrócić do pierwotnej wersji utworu opublikowanej przez w Lippincott's Monthly Magazine i to ją zaproponowałby czytelnikom. Portret Doriana Graya uznawany jest za klasyczny przykład literatury gotyckiej z silnym motywem faustycznym.
Fabuła: Zafascynowany urodą pięknego młodzieńca, Doriana Graya, malarz Basil Hallward postanawia uwiecznić go na portrecie. Podczas prezentacji dzieła Gray wpada w rozpacz i panikę - uświadomiony przez nowo poznanego arystokratę, Lorda Henry'ego Wottona o potędze piękna i młodości zdaje sobie sprawę, że żadna z tych wartości nie trwa wiecznie. Przerażony faktem, że - w przeciwieństwie do postaci na płótnie - nie może zachować swojej młodości na zawsze, Dorian wypowiada na głos życzenie. Za wszelką cenę, nawet gdyby miało go to kosztować własną duszę, chciałby na zawsze zachować piękno i młodość. Wraz z upływem lat nie tylko sam Dorian, ale i wszyscy wokół niego zaczynają dostrzegać, że młodzieniec w ogóle się nie starzeje. Zmienia się za to całkowicie jego charakter, osobowość i sposób życia. Staje się bardzo rozwiązły, okrutny, a granica między dobrem a złem kompletnie zaciera się w jego postawie i moralnym postrzeganiu świata. Jednocześnie cała ta brzydota nowego charakteru zaczyna w tajemniczy sposób odbijać się na portrecie, którego oblicze z każdym kolejnym grzechem Doriana szpetnieje. Swoją autodestrukcyjną podróż Dorian rozpoczyna od porzucenia Sybil Vane, aktorki, której cudowna gra na scenie rozpaliła jego serce miłością. Młodzieniec porzuca wybrankę po nieudanym występie na deskach teatru, a ta, zrozpaczona, popełnia samobójstwo. Z czasem wszystko wymyka się spod kontroli - kiedy w dwadzieścia lat po namalowaniu portretu Basil Hallward odwiedza Doriana, by porozmawiać z nim o złym wpływie na młodzież i niechlubnej reputacji, jakiej ten dorobił się w społeczeństwie, Dorian pokazuje malarzowi ukryty na poddaszu portret , po czym w napadzie szału uderza mężczyznę nożem, a zwłoki pozostawia zamknięte w pokoju. Następnie kontaktuje się z przyjacielem w dawnych czasów, chemikiem Alanem Campbellem i szantażem zmusza go do pozbycia się zwłok. Choć Dorian umyka wymiarowi sprawiedliwości, przeszłość w postaci Jamesa Vane, brata Sybil, zaczyna deptać mężczyźnie po piętach. Niestety nawet próba odkupienia części win nie poprawia stanu portretu, a jedynie przekonuje Doriana o jego ogromnej pysze. Zrozpaczony chwyta ten sam nóż, którym zaatakował Basila i przebija nim portret. Kiedy zwabiona krzykami służba otwiera drzwi na poddaszu, odnajdują piękny portret swego pana i leżące na ziemi ciało Doriana Graya ze sztyletem w piersi.
Autor Anna Kosierkiewicz
- Wydane w 1929
- Wydane przez Księgarnia A. F. Mittlera.
- Przekład Marceli Tarnowski
- Powieść
- Wydane w 1922
- Wydane przez Księgarnia Ferdynanda Hoesicka
- Przekład Maria Feldmanowa
- Wydane w 1930
- Wydane przez Panteon
- Wydane w 1957
- Wydane przez PIW
- Wydane w 1971
- Wydane w 1976
- Wydane w 1986
- Wydane przez Tetris
- Wydane w 1991
- Wydane przez Siedmioróg
- Wydane w 1995
- Wydane przez Wydawnictwo Literackie
- Wydane w 1996
- Wydane przez Dolnośląskie
- Wydane w 1997
- Wydane przez Siedmiogród
- Wydane w serii Lektury Dla Każdego
- Wydane w 2000
- Wydane przez CIL
- Przekład Tadeusz Jaroszyński
- Wydane w 2001
- Wydane w 2002
- Wydane przez Zielona Sowa
- Wydane w 2005
- Wydane przez Agora
- Przekład Marek Król
- Wydane w 2009
- Wydane w 2010
- Wydane przez WAB
- Wydane w 2015
- Wydane przez Zysk i S-ka
- Wydane przez Vesper
- Wydane w serii Klasyka Grozy
- Wydane w 2017
- Wydane w serii Kanon Literatury Światowej
