Lykaon

LEKSYKON FANTASTYKI

fiction

[−] Lykaon (Bibliografia)

  Percy Jackson i Bogowie Olimpijscy

Virgil Solis, Król Lykaon zostaje przemieniony w wilka przez Zeusa (King Lycaon changed into a wolf by Zeus), w: Metamorfozy Owidiusz Publius, Frankfurt 1581

LYKAON — w mitologii greckiej jeden z władców Arkadii, znany także jako Likaon.

Nazwa

Lykaon, czy też Likaon, bierze swoje imię od greckiego słowa lykos, oznaczającego wilka.

Rodowód

Miał być synem Pelasgosa i nimfy Meliboi bądź Kyllene. Lykaon miał liczne żony i z tych związków przyszło na świat pięćdziesięciu synów, których imiona tradycja podaje zmiennie. Według Apollodora synami Lykaona byli Majnalos, Tesprotos, Heliks, Niktimos, Peuketios, Kaukon, Meksiteus, Hopleus, Makareus, Makedonos, Horos, Polichos, Akontes, Euajmon, Ankyor, Archebates, Karteron, Ajgajon, Pallas, Kanetos, Protoos, Linos, Koreton, Teleboas, Fysjos, Fassos, Ftios, Lykios, Haliferos, Genetor, Bukolion, Sokleus, Fineus, Eumetes, Harpaleus, Porteus, Platon, Hajmon, Kynajtos, Leon, Harpalykos, Herajeus, Titanas, Mantinoos, Klitor, Stymfalos, Orchomenos. Według Puzaniasza zalicza się tutaj Majnalos, Hellisson, Niktimos, Makareus, Pallas, Lykios, Aliferos, Herajeus, Mantineus, Orchomenos, Oresteus, Figalos, Trapezus, Daseatas, Akakos, Toknos, Hypsas, Tegeates, Kromos, Charisjos, Trikolonos, Perajtos, Aseatas, Sumateus, Ojnotros. Lykaon miał także córkę Kallisto.

Miejsce

Lykaon, jako władca Arkadii, tam właśnie zamieszkiwał.

Charakterystyka

Lykaon miał ustanowić kult Zeusa Likejosa czyli Zeusa Wilczego, w Arkadii. Choć niektóre mity przypisują mu początkowo pobożność, a jeszcze inne ich wersje przenoszą winę z Lykaona na jego synów, był przede wszystkim Lykaon bezbożnikiem. Wieść o tym dotarła do bogów, na Olimp. Chcąc się przekonać, czy to prawda, sam Zeus, pojawił się w domu króla pod postacią wędrowca. Lykaon i jego synowie, bądź też, w zależności od wersji, sami jego synowie, poznawszy boga, postanowili sprawdzić, czy zorientuje się, co podano mu na ucztę. Zeus został ugoszczony mięsem zwierzęcia z którym zmieszano mięso ludzkie. To ostatnie, według mitu, miało być ciałem dziecka, zakładnika, Nyktimosa, czyli syna Lykaona, bądź też jego wnuka, Arkasa, czyli syna Zeusa. Zeus, zorientowawszy się, że zjadł mięso ludzkie, przewrócił stół, a miejsce to później nazwano Trapezuntem, po czym poraził Lykaona i jego synów piorunem. Według jednej z wersji ocalał tylko Nyktimos. Według innej wszyscy, poza wspomnianym Nyktimosem, zostali za karę zamienieni w wilki. Bezpośrednio po tym wydarzeniu Zeus ukarał ludzkość potopem.

Kult

Mit o Lykaonie może nawiązywać do rzeczywistego kultu Zeusa Likejosa, czyli Wilczego, któremu składano ofiary z ludzi. Uczestniczący w tej ofierze kosztować mieli ludzkiego mięsa. Dodatkowo śladem po dawnym kulcie i jednocześnie uzupełnieniem mitu są legendy, które mówią, że w wyniku tego posiłku, uczestnicy przemieniali się w wilki na lat osiem by w dziewiątym roku na powrót odzyskać ludzką postać. Był jednak jeden warunek. Przez cały ten czas, kiedy przebywali w wilijnej postaci, nie mogli skosztować ludzkiego mięsa. W przeciwnym wypadku mieli pozostać odmienieni na zawsze.

Literatura

• Graves Robert, Mity greckie, Kraków 2009.
• Grimal Pierre, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 1997.
• Kempiński Andrzej M., Słownik mitologii ludów indoeuropejskich, Poznań 1993.
• Kubiak Zygmunt, Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa 1997.
• Schmidt Joel, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Katowice 2006.
• Stankiewicz Lucyna, Ilustrowany słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 2008.
• Słupecki Leszek Paweł, Wilkołactwo, Warszawa 1987.

(aut. Izabela Ozga)