Empuza
| LEKSYKON FANTASTYKI | |
| fiction | |
EMPUZA — w mitologii greckiej widmowy demon z orszaku bogini Hekate, znany także jako Empusa.
Imię
Jej imię, bądź ich imiona, w przypadku, kiedy tradycja widzi w nich więcej niż jedną istotę, tłumaczy się jako wdzierająca się siłą i nawiązuje do Empuzy jako uwodzicielki mężczyzn.
Rodowód
Miała być córką bogini Hekate. Według niektórych źródeł Empuz było wiele. Utożsamiano ją, bądź je, z Lamią.
Sama grecka koncepcja tych demonów mogła mieć niegreckie, ale palestyńskie pochodzenie. Wywodziłaby się przy takim założeniu od postaci demonów zwanych Lilim czyli Dziećmi Lilith, które, podobnie jak później Empuza, miały ośle zady, co odwoływało się do symboliki tego zwierzęcia, jako uosobienia lubieżności i okrucieństwa.
Miejsce i czas
Ojczyzną Empuzy były podziemia, zaświaty. Demon ten pojawiał się wśród śmiertelników nocą.
Wygląd
Empuza miała mieć jedną nogę oślą a drugą spiżową, niekiedy tradycja podkreśla tylko tą drugą jako cechę charakterystyczną. Do tego miała ośli zad. Mogła przybierać dowolne kształty. Jedne z nich były zwierzęce, jak suka czy krowa, inne ludzkie, jak pięknej kobiety.
Charakterystyka
Empuza, czy to sama jedna, czy też nie, jeżeli tradycja widziała w nich całe grono, nocą zwodziła i straszyła podróżnych. Pod postacią pięknej kobiety uwodziła mężczyzn i uprawiała z nimi stosunek, wsysając z nich krew, a więc i siły życiowe. Empuza miała także żywić się ludzkim mięsem.
Literatura
- Graves Robert, Mity greckie, Kraków 2009.
- Grimal Pierre, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 1997.
- Kempiński Andrzej M., Słownik mitologii ludów indoeuropejskich, Poznań 1993.
- Kubiak Zygmunt, Mitologia Greków i Rzymian, Warszawa 1997.
- Petoia Erberto, Wampiry i wilkołaki, Kraków 2004.
- Schmidt Joel, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Katowice 2006.
- Stankiewicz Lucyna, Ilustrowany słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Wrocław 2008.
- Suckling Nigel, Wampiry, Warszawa 2012.
(aut. Izabela Ozga)
