Antoni Smuszkiewicz

Z encyklopediafantastyki.pl
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Antoni Smuszkiewicz
Smuszkiewicz2.jpg
Data i miejsce urodzenia 30 maja,1938
Wola Koszucka
Narodowość Polska
Ważne dzieła Zaczarowana gra


Antoni Piotr Smuszkiewicz (ur. 1938) prof. dr hab. Znawca polskiej fantastyki i twórczości Stanisława Lema. Kariera naukowa i zawodowa:

  1. studia na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydział Filologiczny, kierunek: filologia polska w latach 1957-1963. Praca magisterska na temat Katastrofizm w twórczości Tadeusza Gajcego napisana na seminarium prof. Jerzego Ziomka.
  2. doktorat na UAM w roku 1977; rozprawa na temat Współczesna polska proza fantastycznonaukowa. Problem stereotypu gatunkowego w literaturze popularnej napisana została pod promotorską opieką prof. Jerzego Ziomka; opublikowana pod tytułem Stereotyp fabularny fantastyki naukowej, Ossolineum, Wrocław 1980;
  3. habilitacja na UAM w roku 1986 na podstawie rozprawy Retoryka współczesnej polskiej powieści historycznej dla dzieci i młodzieży (Poznań 1987)
  4. tytuł profesora nauk humanistycznych w roku 1998

Praca zawodowa:

  • 1962-1972 - nauczyciel języka polskiego w Zasadniczej Szkole Budowlanej i Technikum Budowlanym dla Pracujących przy Poznańskim Zjednoczeniu Budownictwa;
  • 1965-1972 – pełniący obowiązki wicedyrektora ds. pedagogicznych w wymienionym wyżej zespole szkół budowlanych;
  • 1972-1974 – nauczyciel języka polskiego i dyrektor Szkoły Podstawowej Nr 9 w Poznaniu;
  • 1974-1977 – starszy asystent w Zakładzie Metodyki Nauczania Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza;
  • 1977-1987 – adiunkt w ww. Zakładzie;
  • 1987-1988 – wicedyrektor Instytutu Filologii Polskiej UAM
  • 1988-1991 – docent;
  • 1988-1993 – przez dwie kadencje prodziekan nowo utworzonego Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej;
  • 1991- 1998 – profesor nadzwyczajny;
  • 1998 – 2008 – profesor zwyczajny
  • 1991-2008 – kierownik Zakładu Dydaktyki Literatury i Języka Polskiego w Instytucie Filologii Polskiej;
  • 1996-1999 – senator UAM;
  • 1999-2005 – przez dwie kadencje dziekan Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej;

W 2008 Antoni Smuszkiewicz przeszedł na emeryturę.

Od 1959 roku pisał do prasy regionalnej i ogólnopolskiej recenzje i artykuły - pierwszy to "Grzegorz czy Gżegoż, czyli kilka słów o poprawnej pisowni" opublikowany został w „Niedzieli” - magazynie tygodniowym „Gazety Poznańskiej” (1959, nr 18). Na swoim koncie ma też przekład opowiadania Abe Kobo "Totaloskop" (Problemy 08 (341) 1974) na podstawie tłumaczenia z języka rosyjskiego S. Bierieżkowa [pseud. Arkadija Strugackiego].

Bibliografia

Wybrane artykuły

  1. Opowiadania Stanisława Lema w liceum ogólnokształcącym, „Polonistyka”, 1972, nr 5;
  2. Człowiek wobec kosmosu w twórczości Stanisława Lema, „Nurt”, 1972, nr 8;
  3. Science fiction a „Nowa cywilizacja” (rec. antologii Nowa cywilizacja. Dwieście lat polskiej fantastyki naukowej, red. Zbigniew Przyrowski, Warszawa 1973), „Nurt”, 1974, nr12;
  4. Pokłosie spotkania twórców fantastyki (rec. książki Materiały z Międzynarodowego Spotkania Pisarzy-Twórców Literatury Fantastyczno-Naukowej, red. Jerzy Kaczmarek i Bronisław Kledzik, Poznań 1974), Nurt 05 (121) 1975
  5. Podróże kosmicznych Guliwerów (rec. powieści Czesława Chruszczewskiego Fenomen kosmosu, Poznań 1975), Nurt 01 (129) 1976, nr 1;
  6. Homo futurus (rec. książki Very Graaf Homo futurus. Analiza współczesnej science fiction, tłum. Zbigniew Fonferko, Warszawa 1975), Nurt 03 (131) 1976, nr 3;
  7. Przestrzeń i czas we współczesnej polskiej fantastyce naukowej, Nurt 08 (136) 1976;
  8. Wehikułem wyobraźni przez trzydziestolecie (rec. antologii Wehikuł wyobraźni. Antologia opowiadań fantastyucznonaukowych polskich pisarzy współczesnych, wybór i posłowie Bronisław Kledzik, Poznań 1978), „Miesięcznik Literacki”, 1979, nr 10;
  9. Space and Time in Contemporary Polish Science Fiction , „Science-Fiction Studies”, vol. 6 (1979), p. 1 (ed. McGill University, Montreal);
  10. Konstrukcja postaci w polskiej prozie fantastycznonaukowej, „Studia Polonistyczne”, t. VI (1978), Poznań 1979 (Przedruk w: Spór o SF. Antologia szkiców i esejów o science fiction, wybór Ryszard Handke, Lech Jęczmyk i Barbara Okólska, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1989);
  11. Rekwizyt w utworze fantastycznonaukowym, Fantastyka 03 (18) 1984;
  12. Rozprawa Stoffa o powieściach Lema, (rec. książki Andrzeja Stoffa Powieści fantastycznonaukowe Stanisława Lema, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa-Poznań-Toruń 1983) Fantastyka 10 (25) 1984 (Przedruk w: „Quarber Merkur” /Austria/, 1986, nr 1. Tłumaczenie na niemiecki: Edda Werfel);
  13. The Catastrophe Theme in Polish Science Fiction, 1918-39, „Canadian-American Slavic Studies”, 18, Nos. 1-2 (Spring – Summer 1984);
  14. Fantastyka baśniowa w szkole powszechnej (na przykładzie „Porwania w Tiutiurlistanie” Wojciecha Żukrowskiego), w: Wybrane problemy dydaktyki szkolnej, red. Jerzy Gaj, Wydawnictwo Gorzowskiego Towarzystwa Naukowego, Gorzów Wielkopolski 1984;
  15. W kręgu współczesnej utopii, Fantastyka 06 (33) 1985;
  16. Kontynuatorzy czy kontestatorzy? Rzecz o trzech antologiach fantastyki, Fantastyka 11 (74) 1988;
  17. Mariaże powieści historycznej dla dzieci i młodzieży, Studia o Sztuce dla Dziecka”, z. 5, Poznań 1990;
  18. Science fiction a sztuka, w: „Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Nauki Społeczne, z. 15, Rzeszów 1990;
  19. „Fantastycznie lutnia nastrojona” czyli o fantastyce w podręczniku Stanisława Makowskiego „Romantyzm”, w: Podręczniki literatury w szkole średniej. Wczoraj – dziś – jutro. Praca zbiorowa pod red. Bożeny Chrząstowskiej, Wydawnictwo NAKOM, Poznań 1991;
  20. Fantastyka, hasło w: Słownik literatury polskiej XX wieku pod red. Aliny Brodzkiej i in. Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, Wrocław 1992;
  21. Fantastyczny BAL (rec. książki Ryszarda Handkego Ze Stanisławem Lemem na szlakach fantastyki naukowej, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 1991), „Polonistyka” 1992, nr 6;
  22. Krajobraz po bitwie (rec. książki Co większe muchy. Antologia, opracował Maciej Parowski, Warszawa 1992), Nowa Fantastyka 05 (128) 1993 nr 5;
  23. Egzotyka i fantastyka, czyli o twórczości Macieja Kuczyńskiego, w: „Studia o Sztuce dla Dziecka”, z. 8, Poznań 1994;
  24. W obronie zasad (rec. powieści Marka Oramusa Święto śmiechu, Wydawnictwo Super-NOWA, Warszawa 1995), Nowa Fantastyka 04 (163) 1996;
  25. Jeżycjada na ekranie, w: Poloniści o filmie. Praca zbiorowa pod red. Marka Hendrykowskiego, Wydawnictwo WiS (Biblioteka Literacka „Poznańskich Studiów Polonistycznych” t. 6), Poznań 1997 [faktycznie: 1998].
  26. „Czwarta” czy „osobna”? (O literaturze dla dzieci i młodzieży), w: Konteksty polonistycznej edukacji. Praca zbiorowa pod red. Marii Kwiatkowskiej–Ratajczak i Seweryny Wysłouch, Biblioteka Literacka „Poznańskich Studiów Polonistycznych” t. 10), Poznań 1998;
  27. Nazwy krasnoludków w baśni Marii Konopnickiej, w: Silva rerum. Księga poświęcona Profesorowi Markowi Kornaszewskiemu w 70 rocznicę urodzin, red. Maria Borejszo i Stanisław Mikołajczak (Biblioteczka Poznańskich Studiów Polonistycznych. Seria Językoznawcza, Nr 9), Wydawnictwo WiS, Poznań 1999;
  28. Powieść marynistyczna Włodzimierza Odojewskiego dla młodzieży, w: Odojewski i krytycy. Antologia tekstów. Wybór i opracowanie Stanisław Barć, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1999;
  29. Fantastyka grozy w literaturze, w: Okolice kina grozy, red. Krzysztof Kornacki, i Jerzy Szyłak (seria „Anatomia Fantastyki”, nr 9), Gdańsk 1999;
  30. Poczciwy sceptyk w świecie automatów („Opowieści o pilocie Pirxie” Stanisława Lema), w: Sezamie, otwórz się! Z nowszych badań nad literaturą dla dzieci i młodzieży w Polsce i za granicą, pod red. Alicji Baluch i Kazimierza Gajdy, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2001;
  31. Edukacyjne wartości fantastyki, „Forum Humanistów”, 2001, nr 2;
  32. Fantastyka naukowa w klasie VI na przykładzie „Katastrofy” Macieja Kuczyńskiego, „Forum Humanistów” 2001 nr 3;
  33. Fantastycznonaukowy fragment „Lalki” Bolesława Prusa, w: Na pozytywistycznej niwie, red. Tomasz Lewandowski, Tomasz Sobieraj, Wydawnictwo Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Poznań 2002;
  34. Droga na Uklejnę (rec. opowiadań Marka Oramusa Rewolucja z dostawą na miejsce), Nowa Fantastyka” 12 (243) 2002;
  35. Stanisław Lem’s Grotesque Works, w: „Acta Lemiana Monashiensis”. Specjal Lem edition of „Acta Polonica Monashiensis”, volume 2, number 2 December 2003 (Wydawnictwo Monash University w Melbourne, Australia);
  36. Jerzy Jarzębski „Wszechświat Lema” [recenzja], „Pamiętnik Literacki” 2005, z. 1.
  37. Droga do cyberpunku, „Postscriptum” 2006 nr 1.Słowiński Lech Kazimierz, biogram w: Słownik badaczy literatury polskiej, red. Jerzy Starnawski, tom VIII, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź 2006.
  38. Świadome czy nieświadome wpływy i zależności, w: Od tematu do rematu. Przechadzki z Balcerzanem, red. Tomasz Mizerkiewicz, Agata Stankowska, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2007.
  39. Motyw cyborga w fantastyce naukowej, w: Klan cyborgów. Mariaż człowieka z technologią, red. Grażyna Gajewska, Jacek Jagielski, Wydawnictwo Fundacji Collegium Europaeum Gnesnense, Gniezno 2008.
  40. Człowiek wobec kosmosu w twórczości Stanisława Lema, w: Kraków mityczny. Motywy, wątki, obrazy w utworach dla dzieci i młodzieży, red. Alicja Baluch, Małgorzata Chrobak i Michał Rogoża, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2009.
  41. Fantastyka w gimnazjum, w: Horyzonty polonistyki. W kręgu edukacji, języka i kultury, red. Małgorzata Karwatowska, Małgorzata Latoch-Zielińska, Iwona Morawska, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2010.
  42. Za co cenię Lema i jego pisarstwo, w: Lem i tłumacze, red. Elżbieta Skibińska, Jacek Rzeszotnik, Wydawnictwo „Księgarnia Akademicka”, Kraków 2010.
  43. Science fiction trzyma się mocno, [[Czas Fantastyki 01 (26) 2011.
  44. Zaproszenie do fantastycznej lektury, „Polonistyka” 2011, nr 2.
  45. Czym jest fantastyka? Kłopoty z definicją, „Polonistyka” 2011, nr 2.
  46. Lektura obowiązkowa każdego lemologa [rec. Maciej Płaza, O poznaniu w twórczości Stanisława Lema, „Pamiętnik Literacki”, R. CII (2011), z.2.
  47. Potrójny czas galaktyki (rec. ks. Czesław Chruszczewski Potrójny czas galaktyki. Opowiadania fantastyczne). Nurt 11 (139) 1976
  48. Satyryczna fantastyka Jana Karczewskiego Nurt 05 (169) 1979
  49. Fantastyka naukowa w Japonii Nurt 01 (141) 1977
  50. W poszukiwaniu antenatów (Z dziejów polskiej S-F cz.I) Nurt 04 (144) 1977
  51. Balonem na Księżyc (Z dziejów polskiej S-F cz.II) Nurt 05 (145) 1977
  52. Nie napisana historia przyszłości (Z dziejów polskiej S-F cz. III) Nurt 06 (146) 1977
  53. W stronę opowieści o "Cudownym wynalazku" ( Z dziejów polskiej S-F cz. IV) Nurt 08 (148) 1977
  54. Fantastyka w służbie dydaktyki (Z dziejów polskiej S-F cz. V) Nurt 09 (149) 1977
  55. Hydrometale profesora Gneista (Z dziejów polskiej S-F cz. VI) Nurt 10 (150) 1977
  56. Polski Verne (Z dziejów polskiej S-F cz. VII) Nurt 12 (152) 1977
  57. Trylogia księżycowa Jerzego Żuławskiego (Z dziejów polskiej S-F cz. VIII) Nurt 04 (156) 1978
  58. Igraszki z czwartym wymiarem (Z dziejów polskiej S-F cz. X) Nurt 10 (162) 1978
  59. Problemy periodyzacji współczesnej fantastyki w: Fantastyka w obliczu przemian (2012)
  60. Czym jest fantastyka? Kłopoty z definicją Polonistyka 02 (483) 2011

Nagrody

  • nagroda III stopnia Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki w roku 1981 za książkę Stereotyp fabularny fantastyki naukowej,
  • nagroda III stopnia Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki w roku 1983 za książkę Zaczarowana gra. Zarys dziejów polskiej fantastyki naukowej,
  • nagroda II stopnia na VII Biennale Sztuki dla Dziecka w Poznaniu w roku 1986 za książkę Retoryka współczesnej polskiej powieści historycznej dla dzieci i młodzieży,
  • nagroda Komitetu Głównego Olimpiady Literatury i Języka Polskiego w roku 1987,
  • nagroda III stopnia Ministra Edukacji Narodowej w roku 1988 za książkę Retoryka współczesnej polskiej powieści historycznej dla dzieci i młodzieży,
  • liczne nagrody Rektora UAM za działalność naukową i organizacyjną.
  • Złoty Krzyż Zasługi w roku 1984,
  • Medal Komisji Edukacji Narodowej w roku 2008.
Źródło „https://www.encyklopediafantastyki.pl/index.php?title=Antoni_Smuszkiewicz&oldid=75903”
Osobiste
Przestrzenie nazw
Warianty
Działania
Nawigacja
Narzędzia
Pomoc
Szablony