Szczwół
LEKSYKON FANTASTYKI | |
fiction |
Nazwa
Szczwół, a dokładniej szczwół plamisty, to po łacinie conium maculatum.
Charakterystyka
Wraz z lulkiem czarnym, mandragorą i szalejem, szczwół plamisty był jednym ze składników używanym przez rzekome czarownice do produkcji maści czarownic służących do latania, a w rzeczywistości powodujących halucynacje. Według jednej z teorii szczwół, a nie szalej był trucizną zwaną cykutą, podawaną w starożytnej Grecji skazańcom, tą samą którą wypił skazany na śmierć Sokrates, według innej była to mieszanka zawierająca wyciąg z obu roślin. Wyciąg ze szczwołu stosowano także w medycynie ludowej i średniowiecznej jako środek znieczulający. Smarowano nim także ostrza mieczy oraz noży, zgodnie z wierzeniami miały one stać się przez to jeszcze bardziej śmiercionośne, przejmując zabójcze właściwości szczwołu także w sferze symbolicznej. W astrologii wiązano tą roślinę z planetą Saturn.
Szczwół w fantastyce
Pojawia się w serialu Hemlock Grove. Tytułowe hemlock oznacza szczwół bądź cykutę.
Literatura
- Mann J., Zbrodnia, magia i medycyna, Toruń 1996.
- Marek Motyka, Jerzy T. Marcinkowski, Dlaczego zażywali środku psychoaktywne? Cz. I. Rola i znaczenie środków psychoaktywnych w kulturze: od Pradziejów do początków XX wieku, [:w] Probl Hig Epidemiol, nr. 95 (2), str. 223 – 233.
- Herbet M., Jagiełło-Wójtowicz E., Znajomość roślin trujących na przestrzeni wieków, [w:] „Farmaceutyczny przegląd naukowy”, nr. 6/2009, str. 47-50.
- Cunningham S., Cunningham’s Encyclopedia of magical herbs, St. Paul, Minn. 2000.
- Nozedar A., Signs and Symbols Sourcebook. An A to Z compendium of over 1000 designs, New York 2010.
- Páez A. M., Historia trucizny, Warszawa 2015.
(aut. Izabela Ozga)